Wartości a dobrostan psychiczny
Wydawałoby się, że wszyscy mamy priorytetowe wartości. Kierujemy się określonymi wzorcami, mamy swoje autorytety. Ale gdybyśmy zapytali siebie samych o to, jakie one faktycznie są, spora grupa mogłaby mieć z tym pewien kłopot. Nawet jeśli odpowiemy, że jest to na przykład „uczciwość”, to co ona de facto dla nas oznacza? I jakie ma przełożenie na nasze życie i dobrostan psychiczny, do którego dążymy?
Świadomość naszych kluczowych wartości ma ogromne znaczenie, jeśli chcemy żyć w sposób świadomy i tworzyć nasze dni. Dlaczego? Prostym przykładem, a zarazem jednym z częściej spotykanych jest zderzenie naszego miejsca pracy z systemem wartości. Jeśli kluczowa dla nas jest wspomniana wyżej uczciwość, to wszelkiego rodzaju sytuacje zawodowe, w których jesteśmy zmuszeni poświadczać nieprawdę będą prowadziły nas do wyrzutów sumienia, niezgody, frustracji, a w konsekwencji nawet do wypalenia (tak, tak!)
Jeżeli fundamentalny jest dla nas rozwój, wówczas będziemy męczyć się na stanowisku, które nie wymaga kreatywności, a opiera się na rutynie i powtarzalności. I znów pojawi się frustracja, rozgoryczenie, stagnacja. Oczywiście, rozwiązaniem byłaby zmiana pracy, niemniej sytuacje osobiste bywają różne i nie zawsze jest ona możliwa, a przynajmniej nie od razu.
Jak zatem sprawdzić, które wartości są dla nas kluczowe? Do samodzielnej pracy wystarczy lista kilkudziesięciu wartości, z której krok po kroku wykreślamy poszczególne opcje, zostawiając na końcu 3 główne wartości, które są dla nas absolutnie nie do odrzucenia. Można wykorzystać do tego listy dostępne w internecie, lub te, które otrzymujemy na sesjach coachingowych.
Kolejnym krokiem będzie przyjrzenie się, na ile dana wartość jest obecna w moim życiu, przykładowo w skali od 1 do 10. Odpowiedzi warto poszukać w sobie na sesjach coachingowych, na których coach zada nam odpowiednie pogłębiające pytania, np.:
- Jak się z tym czujesz?
- Do jakiego miejsca na skali chcesz dojść?
- Jak możesz to zrobić?
- Jak wówczas będzie się czuł/a?
- Co się w Tobie zmieni, jeśli dojdziesz do tego momentu? Co zmieni się w Twoim życiu?
- Co się stanie, jeśli tego nie zrobisz?
- Z czego potrzebujesz zrezygnować, aby dojść do …/10?
Wiedząc, jakie są główne wartości, którymi chcemy się kierować, podejmujemy bardziej świadome decyzje, wchodzimy w relacje, które nas budują, ale także rezygnujemy z wszelkich działań, które nam szkodzą czy powodują, że czujemy się nieswojo.
Ps. Dla mnie trzema kluczowymi wartościami są: wiara, rozwój i wolność. Nie było łatwo je określić, wiele było dla mnie równie ważnych. Jednak w ćwiczeniu na ich uporządkowanie pomogło mi pytanie: „Bez której absolutnie nie mogłabyś żyć?”