Wypalenie zawodowe
Czym jest wypalenie zawodowe?
Według psychiatry J.H. Freudenberga, wypalenie zawodowe to poczucie psychicznego i fizycznego wyczerpania, cyniczne podejście do życia, skłonność do irytacji, zniecierpliwienie, ale także tendencja do społecznego izolowania się przez pracownika oraz trudność ze skutecznym regulowaniem emocji.
Natomiast Christina Maslach, badaczka specjalizująca się w wypaleniu zawodowym, definiuje je jako psychologiczny zespół wyczerpania emocjonalnego, depersonalizacji oraz obniżonego poczucia dokonań osobistych, który może wystąpić u osób pracujących z innymi ludźmi w pewien określony sposób.
Podsumowując: wypalenie zawodowe przejawia się uczuciem fizycznego i psychicznego wyczerpania wynikającym z nadmiernego zaangażowania w pracę. Osoby dotknięte tym stanem często unikają towarzystwa, stają się cyniczne i nie czerpią już satysfakcji z wykonywanych zadań, a odpoczynek nie przynosi im ulgi (w odróżnieniu od zwykłego zmęczenia).
Czy wypalenie zawodowe jest chorobą?
Według klasyfikacji ICD-11 wypalenie zawodowe jest zjawiskiem. Natomiast ze względu na swoje konsekwencje może prowadzić do wielu zaburzeń organizmu w obrębie układu pokarmowego, kardiologicznego, neurologicznego oraz nerwowego. Może prowadzić także do depresji, która nieleczona stanowi chorobę śmiertelną.
Stąd tak istotne jest, aby osoba, która podejrzewa u siebie wypalenie zawodowe skontaktowała się ze specjalistą, ale przede wszystkim nie broniła się przed tym, aby zadbać o dni wolne od pracy, które pozwolą jej na regenerację i zdystansowanie się od zaistniałej sytuacji oraz nabranie sił do dalszych kroków.
Wymiary wypalenia zawodowego
- wyczerpanie emocjonalne
- obniżone poczucie dokonań
- depersonalizacja
Przyczyny wypalenia zawodowego
Przyczyny wypalenia zawodowego leżą po stronie zarówno pracodawcy, jak i pracownika.
PRACODAWCA
- stresory fizyczne związane z miejscem pracy (temperatura, oświetlenie, open space)
- stresory społeczne (konflikty w zespole, komunikacja w organizacji, komunikacja z kontrahentami)
- stresory związane ze specyfiką danej pracy (style zarządzania, dyrektywność, autorytarność, mobbing)
PRACOWNIK
- czynniki osobiste (brak umiejętności regenerowania się, nieumiejętne wyrażanie emocji, niezdrowa ambicja, podatność na stres, trudności rodzinne, finansowe, kryzysy życiowe
- brak kontroli/ wyolbrzymianie
- czynniki psychologiczne (perfekcjonizm, brak poczucia własnej wartości, chęć zasługiwania, podatność na cudze opinie)
Objawy wypalenia zawodowego
- niechęć do pracy, która nie mija po weekendzie lub/i urlopie
- spadek motywacji i kreatywności
- zmniejszona wydajność
- długotrwałe zmęczenie
- poczucie wypalenia i wyczerpania emocjonalnego
- problemy zdrowotne (układ pokarmowy, układ krążenia, układ nerwowy)
- kłopoty ze snem
- izolacja społeczna
- brak hobby
- cynizm
- zaniżona samoocena – mimo bardzo dużego zaangażowania, osoba borykająca się z wypaleniem zawodowym ma poczucie braku osiągnięć i postrzega swój wkład w pracę jako niewystarczający.
Istotne w objawach wypalenia zawodowego jest to, że następuje zmiana w stosunku do sytuacji w przeszłości, np. osoba zaangażowana społecznie nagle zaczyna ograniczać kontakty; ktoś przesypiał noce, natomiast w chwili obecnej budzi się kilka razy lub cierpi z powodu bezsenności. Możliwą sytuacją jest również taka, w której osoba o szerokich zainteresowaniach przestaje się w nich realizować, nie wychodzi z domu lub biernie spędza czas.
W jaki sposób coaching może pomóc w wypaleniu?
Coaching jest świetnym rozwiązaniem i narzędziem, które pomoże Tobie wypracować równowagę między życiem zawodowym a osobistym. W sytuacji, kiedy zauważasz, że poświęcasz pracy zdecydowanie za dużo czasu i uwagi, cierpią na tym Twoje relacje, warto zwrócić się o pomoc do coacha, aby wypracować granice między życiem zawodowym a prywatnym. Najbardziej istotna jest zmiana sposobu funkcjonowania i myślenia o sobie oraz pracy, a także przewartościowanie priorytetów.
Informacje o tym, jak wygląda sesja coachingowa znajdziesz tutaj.
Moje doświadczenie wypalenia zawodowego
Przez wiele żyłam bardzo aktywnie, poświęcając pracy zdecydowanie zbyt wiele czasu i uwagi, zaniedbując odpoczynek i wiele innych aspektów mojego życia, w którym mocno zakorzenił perfekcjonizm. Konsekwencją było wypalenie zawodowe, które stało się dla mnie momentem zwrotnym.
Postanowiłam wykorzystać to trudne doświadczenie oraz wnioski, które z niego wyciągnęłam i zacząć pomagać tym, którzy zagrożeni są tym czego sama doświadczyłam: poczuciem wypalenia i wyczerpania psychicznego, lękiem, że wciąż za mało z siebie daję i za mało pracuję, zmaganiem z perfekcjonizmem, kłopotami ze snem i kręgosłupem oraz wieloma innymi objawami, które dotykają wypalone zawodowo osoby.
Jeżeli więc zauważasz u siebie dysproporcję pomiędzy życiem prywatnym i zawodowym oraz niebezpieczeństwo wypalenia zawodowego i nie chcesz do niego dopuścić, zapraszam Cię serdecznie do kontaktu ze mną, abyś mogła/mógł dokonać potrzebnej Tobie zmiany: zadbania o swoje granice i równowagę między życiem zawodowym a prywatnym, ustalenia priorytetów zgodnych z Twoimi wartościami, ale przede wszystkim abyś nauczył(a) się dbać o swoje zdrowie psychiczne i fizyczne.
Jak już wiesz, sama doświadczyłam wypalenia zawodowego, stąd historie osób zmagających się dysproporcją między życiem zawodowym a prywatnym są mi bliskie. Jako coach wspieram Cię i motywuję, abyś dokonał(a) zmian, których tak bardzo potrzebujesz: uczysz się rozpoznawać swoje potrzeby, dbać o nie, ale także stawiać granice, znajdować czas na odpoczynek, czas dla siebie i bliskich, pozbywasz się poczucia winy i realnie oceniasz swój wkład pracy, który do tej pory zaniżałaś/eś.
Jeżeli nie jesteś przekonana/y czy coaching jest dla Ciebie odpowiednią pomocą, zarezerwuj bezpłatną 30-minutową sesję próbną.